SAKINCALI DÜŞÜNCELER ( DANGEROUS MİNDS) FİLM ANALİZİ

SAKINCALI DÜŞÜNCELER ( DANGEROUS MİNDS) FİLM ANALİZİ

     1995 yılı ABD yapımı, başrollerinde Michelle Pfeiffer, Paula Garces, Courtney B. Vance, Danny Strog’un bulunduğu John N. Smith ‘in yönetmenliğini yaptığı 6.0 İMDB puanına sahip dramatik bir filmdir. Filmin gerçek bir olaydan sinemaya uyarlanması izleyicilerin daha da ilgisini çekmiştir. Bir tür motivasyon filmidir. Filmde zeki ama sorunlu öğrenciler ve onları topluma kazandırmaya çalışan bir öğretmenin hikayesi anlatılmaktadır. Şüphesiz filmde kullanılan müzikler ( özellikle Coolio ft. L.V. – Gangsta’s Paradise ) filmin akışını son derece etkilemiş ve dönemin öğrencilerini anlamamızda büyük yardımı dokunmuştur.

     Film bir öğretmenin düştüğü, terk edilmiş, ezilmiş, maddi durumu parlak olmayan öğrencilerin bulunduğu sınıfta öğretmenlik yapmasıyla başlar. Fakat öğrencileri öğrenmeye hevesli bireyler değillerdir. Öğretmen ilk gün sınıfı analiz eder. Ve onlara ders anlatmak için ilgilerini çekmek gerektiğini düşünür. İlgilerini çekmek yani motivasyonlarını sağlamak için birçok yola başvuracaktır. İlk olarak öğretmen öğrencilere onların dilinden konuşmak için karete yapmayı öğretmek amacıyla derse ilgilerini çekmiştir. Daha sonrasında öğrencilerin yine motivasyonlarını arttırmak amacıyla doğru bildikleri her soruya karşılık birer gofretle ödüllendirmiştir.  Gofretler bir nevi pekiştireçtir. Bazı özel öğrencilerin eğilimlerini değiştirmek için, öğrencinin evine gidip öğrencisinin zekasını övmüş yani aileyi dolayısıyla öğrenciyi mutlu ve motive etmiştir (Herzberg-İki Faktör Kuramı). Dönem başında tüm öğrencilere AA vererek derslerini geçmek için değil gerçekten hayatı anlamak ve başarılarını bu sayede daim tutmalarını sağlamak amacıyla herkese AA vermiştir. Ve sık sık herkesin AA alabileceğini fakat asıl başarının bu notu sürdürmek olduğunu söylemiştir. Böylece öğretmen sık sık dışsal ve içsel motivasyonlar aracılığı ile öğrencileri derse ilgili hale getirmiştir.

  

      Öğretmen öğrencilerini şu şekilde motive etmeye çalışmıştır.

1.      Bireyin eyleme geçmesi (Karete öğretmeye çalışarak )

2.      Eylemin belirli bir yöneliminin/amacının olması ( Her doğru bilinen soruya bir gofret ya da doğru yapılan bir ödeve karşılık iyi bir yemek daveti)

3.      Bireyin eylemde sebat göstermesi ( Öğrenciye mezun olduğu takdirde ödemesi şartıyla borç vermesi.)

     Yine motivasyon örneklerini şu şekilde sınıflandırabiliriz.

·         Hazcılık (Öğretmenin karete öğretmesi)

·         İçgüdü ve bilinç altı (Sınıfa hakimiyet kuran öğrenci ile iletişime geçmek)

·         Dürtü ve pekiştireç (Her doğru bilinen soruya bir gofret ya da doğru yapılan bir ödeve karşılık iyi bir yemek daveti)

     Öğrencileri İhtiyaçlar Hiyerarşisine Kuramına göre incelersek ; öğrencilerin büyük bir çoğu fizyolojik ihtiyaçlarını karşılayamamaktadır (Filmde bir öğrenci monta ihtiyacı olduğunu ve bunu mağazadan alamadığı için başka birinden aldığını söylemektedir). Bu nedenle üst aşamalara geçememekte (Alderfer - ERG Kuramı) ve özgüvensiz bireyler olmaktadırlar. Yine Emilio Ramirez karakteri yani sınıfın lideri boşanmış bir çiftin çocuğu olduğunu öğretmenine itiraf eder. Burada da Maslow’un Hiyerarşi’sinde güvenlik sorununu  ve sevgi ihtiyacını karşılayamayan, aşamayan birey olarak görülmektedir ve bu nedenle sosyal yönden yetersiz bir öğrencidir. Yine bu hiyerarşi de en üst basamağa kadar ilerlemiş fakat son aşamada takılmış, diğerlerinden bir adım önde olan bir öğrenci daha vardır. O da maalesef kendini gerçekleştirememiştir. Yani yeteneklerinin farkında değildir ve öğretmeni de onu yönlendirerek sorunsuz bir birey olmasını sağlamaktadır.

     Yine filmde öğretmen zor bir ödev vermiş ve bu durum öğrencileri araştırmaya teşvik etmiştir. Burada da Locke – Hedef Belirleme Kuramını görüyoruz.

     Filmde zor durumda kalan öğrenci yardım istemek için okul müdürünün yanına gider. Fakat müdür kapıyı çalmadan içeri girdiği için öğrenciyi onu dinlemeyerek cezalandırır. Bu öğrenciyi kötü davranışlara iten, motivasyonunu düşüren ver okula ilgisini azaltan yanlış bir davranıştır. Bazen sonuçlar insanın hayatına mâl olabilir. Bu yüzden kuralcı ve katı bir öğretmen isteksiz ve başarısız öğrencilere sahip olacaktır.

     Kısacası filmde öğretmen öğrencilerine bir amaç vermiş, bu amaç uğruna düşünmelerini sağlamış, öğrencileri bunu yaptığında onları ödüllendirmiş, ders çalışmaktan korkmalarını engellemiş, öğrencilerine her zaman sevgi ile yaklaşmış, şiirle öğrencilerin hayal güçlerini geliştirmiş, yeteneklerini ve çevrelerini fark etmelerini sağlamıştır. Burada öğretmenin amacı; öğrencilerin diğer insanlarla iletişimini sağlamak, onların hata yapmalarına izin vermek, onları hayata hazırlamak, yaratıcı fikirlerinin önünü açmak ve onları belirli bir hedefe yöneltmektir. Bunu ödülleri çeşitlendirerek, farklı yazardan öğrencilerin ilgisini çekecek şiirler okuyarak, öğrencilerin derse katılımını sağlayarak, onlara daima sevgi ile yaklaşarak, görevler vererek yapmıştır. Sonucunda hiçbir şey yapmak istemeyen öğrencilerin bile artık mezun olma gibi bir hedefleri olmuş, insanlarla ilişkilerde kendilerini geliştirmiş, öğrencilerin yeteneklerini farkına varmasını sağlamış, yeni fikirler üretmelerini ve bunları özgürce ifade edebilmelerini sağlamış ve onları sorunsuz birer birey olarak hayata sunmuştur.

     Ne demiş Tolstoy “Acı duyabiliyorsan canlısın. Başkasının acısını duyabiliyorsan insansın.” Görevimiz insan olmaktan başka insan olmayı da öğretmek. Bir gün herkese bu dünyada katlanılacak tek şeyin sevgi olduğunu öğreteceğiz.